Dlaczego nawożenie jest takie ważne?

Aby uzyskać wysokie plony należy dostarczyć roślinom wszystkie niezbędne do prawidłowego rozwoju składniki takie jak: azot, potas, fosfor, magnez, siarka oraz wapń. Ważną rolę odgrywają również mikroelementy – mangan, cynk, bor i molibden.
Niedobór wymienionych pierwiastków może skutkować znacznym spadkiem uzyskiwanych plonów. Rośliny różnią się podatnością na spadki zawartości poszczególnych pierwiastków. Większość uprawianych roślin negatywnie reaguje na zbyt niskie pH gleby. Przez to konieczne jest dostarczenie ziemi wapna. Nawożenie gleby jest podstawą do uzyskania stabilnej i wydajnej produkcji.

Dlaczego powinno się wapnować glebę?

Odpowiednie nawożenie wapnem ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego rozwoju roślin. Wapnowanie gleby to działanie, które podejmuje się w celu zwiększenia odczynu pH. Wapnowanie poprawia również ogólną strukturę gleby oraz jakość próchnicy. Dzięki temu gleba nabiera właściwości, które warunkują odpowiedni proces wzrostu rośliny.
Szczególnie ważne w procesie uprawy jest dbanie o odpowiednie pH gleby. Odczyn kwasowości mówi o tym, jak bardzo “kwaśna” jest ziemia, z którą mamy do czynienia.

Niestety, w naszym kraju zakwaszenie gleb jest zjawiskiem bardzo popularnym i zdecydowanie dominują ziemie, które należy poddać procesowi odkwaszania. Wynika to z klimatu oraz rodzaju skał, na jakich osadzone są tereny uprawne. Koncentracja dwutlenku węgla oraz wypłukiwanie niezbędnych pierwiastków spowodowane częstymi opadami, determinują wzrost zakwaszenia. Człowiek przyczynia się do tego stosując wysokie dawki nawozów azotowych. Dlatego właśnie stosowanie produktów bogatych w azot wymaga również nawożenia gleby wapnem.
Każda roślina preferuje inny poziom pH, co sprawia, że powinien być on dostosowany do rodzaju upraw na danym obszarze. Skutkiem zakwaszenia gleby jest pogorszenie przyswajania niezbędnych dla rozwoju rośliny pierwiastków oraz nagromadzenie metali ciężkich w samej glebie, a co za tym idzie – w roślinie. Zbyt wysoka koncentracja tych metali w roślinie sprawia, że nie może ona zostać przeznaczona do spożycia. Niezmiernie ważne jest zatem, aby zadbać o odpowiednią dawkę nawozu wapniowego dla gleby.

Określanie PH gleby

Pierwszym krokiem w kierunku określenia dawki wysiewanego wapna jest badanie pH gleby. Na rynku dostępnych jest wiele urządzeń pomiarowych w niskich cenach, jednak najczęściej nie dają one zadowalającej jakości rezultatów. Urządzenia z wyższej półki cenowej pomagają określić kwasowość gleby znacznie lepiej, jednak i ten wynik często obarczony jest pewnym błędem. Najbardziej wiarygodną i sprawdzoną metodą badania pH gleby jest skorzystanie z usług Okręgowej Stacji Chemiczno –Rolniczej. Pozwala to precyzyjnie oszacować zasobność gleby, a wraz z nią – potrzeby roślin. Badanie nie wymaga wiele zaangażowania ze strony uprawiającego, gdyż glebę wystarczy badać co około 4 do 5 lat. Próbka oddawana do Stacji Chemiczno –Rolniczej powinna ważyć około 0,5 kg i spełniać odpowiednie wymogi.
Przesłanką świadczącą o kwaśnym odczynie gleby może być populacja chwastów rosnących na ziemi uprawnej. Szczególnie warto zwrócić uwagę na obecność roślinności charakteryzującej się występowaniem na glebach kwaśnych oraz bardzo kwaśnych. Przykładami takich roślin są szczaw polny, palusznik krwawy, rzodkiew świrzepa czy sporek polny. Wystąpienie któregoś z wymienionych chwastów stanowi wyraźny znak, że glebie bardzo potrzebne jest nawożenie wapnem.

Zasady prawidłowego wapnowania

Wapnowanie to proces, który wymaga wiele uwagi i skupienia, lecz efekty warte są podjęcia działań.
Planowanie należy rozpocząć od ustalenia optymalnej pory nawożenia. Dla użytków zielonych jest to jesień ponieważ wypas zostaje wtedy zakończony, a wszystkie pokosy zebrane. Najczęściej w przypadku gruntów ornych jest to czas zaraz po zakończeniu żniw. Gleba najprawdopodobniej nie jest jeszcze wtedy nawieziona innymi specyfikami oraz pobrane z niej próbki do analizy chemicznej ujawnią rezultaty najbardziej zbliżone do prawdziwego stanu rzeczy. Ze względu na to, że w okresie następującym po żniwach nie przewiduje się mnogości intensywnych prac w polu, czas ten pozwala na odpowiednie przeprowadzenie wapnowania. Dzięki optymalnemu doborowi czasu nawożenia, gleba może przyjąć wapno stosunkowo stabilnie i bez większych przeszkód przejść przez proces stabilizacji odczynu kwasowości.

Bardzo ważną rzeczą, o której należy pamiętać jest również sposób wysiewu nawozu. Gleba uprawna powinna równomiernie ustabilizować swoje pH na całej objętości. Oznacza to konieczność odpowiedniego wymieszania wapna z glebą. W celu tym można używać bron talerzowych, kultywatorów itp. Najbardziej poręczną w użyciu formą wapna jest granulat. Pozwala on na precyzyjne dawkowanie oraz dzięki swojej strukturze umożliwia równomierne rozprowadzenie podczas wysiewu. Do wysiewu całkowicie wystarczające są rozsiewacze używane przez rolników do nawozów mineralnych. Dlatego właśnie wysokiej jakości granulat firmy CalPol to właściwy wybór.

Dawka granulatu powinna być dobrana zgodnie z określonymi właściwościami gleby oraz roślin, które są na niej uprawiane. Przy dobraniu ilości wysiewanego wapna szczególnie warto posiłkować się dostępnymi tabelami wapnowania, które określają orientacyjne dawki granulatu. Podczas badań profilu gleby warto również ustalić informacje związane z zasobami magnezu w niej zawartymi. W przypadku niskiej zawartości magnezu niezbędne może okazać się sięgnięcie również po preparaty magnezowe takie jak np. granulowane siarczany magnezu.

Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na efekt nawożenia jest dobór wapna o odpowiedniej aktywności chemicznej (reaktywność). Reaktywność mówi o szybkości działania wapna i w przypadku różnych jego form waha się od kilkunastu do nawet 100%. Nawozy tlenkowe takie jak Wapniak Polski firmy CalPol cechują się bardzo wysoką reaktywnością i niemalże natychmiastowym działaniem. Z kolei aktywność chemiczna nawozów dolomitowych najczęściej jest niska i sprawia to, że działają one wolniej, lecz dłużej. Pierwszy rok po wysiewie jest okresem niewielkiego odkwaszania gleby, a z biegiem czasu działanie to poprawia się.